Στιγμιότυπο από τη Διάσκεψη των Κοσμητόρων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο στις 27.09.2025
Κατά την τρίτη ημέρα των εργασιών των τριήμερων εκδηλώσεων της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε Διάσκεψη με τη συμμετοχή των Κοσμητόρων και των αντιπροσωπειών των Νομικών Σχολών από τα Δυτικά Βαλκάνια και τη Μολδαβία. Στη συνεδρίαση παρευρέθηκαν οι Πρυτανικές Αρχές ενώ την εισαγωγική ομιλία εκφώνησε ο Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και πρώην Υπουργός Εξωτερικών, κος Ευάγγελος Βενιζέλος. Τον λόγο πήρε επίσης ο Υφυπουργός Παιδείας, κος Νίκος Παπαϊωάννου, ο οποίος υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας των πανεπιστημίων στην ευρύτερη περιοχή.
Στην τοποθέτησή του, ο Πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Καθηγητής Κυριάκος Αναστασιάδης, ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο των Νομικών Σχολών στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού νομικού γίγνεσθαι και στη συμβολή τους στην ενταξιακή πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και της Μολδαβίας.
[Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας.]
Με μεγάλη τιμή και ειλικρινή χαρά σας καλωσορίζω στη Θεσσαλονίκη και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ένα ακαδημαϊκό ίδρυμα που για περισσότερο από έναν αιώνα παραμένει βαθιά ριζωμένο σε μια πόλη στο σταυροδρόμι πολιτισμών, ιδεών και νομικών παραδόσεων.
Η παρουσία σας εδώ σήμερα σημαίνει πολλά περισσότερα από μια συνάντηση ακαδημαϊκών και εκπαιδευτικών. Αποτελεί ισχυρή επιβεβαίωση της κοινής μας πνευματικής και πολιτικής αποστολής, η οποία υπερβαίνει τα σύνορα και συνδέει τα ιδρύματά μας με έναν κοινό σκοπό: να καλλιεργήσουμε την επόμενη γενιά νομικών, ακαδημαϊκών και δημοσίων λειτουργών, να υπερασπιστούμε τις αξίες του κράτους δικαίου, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και να διασφαλίσουμε ότι η νομική εκπαίδευση παραμένει όχι μόνο σχετική με το παρόν αλλά και ενεργά ανταποκρινόμενη στις σύνθετες προκλήσεις της εποχής μας.
Ως περιοχή και ως ήπειρος, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή που συνδυάζει τον αναστοχασμό με την υπόσχεση. Το Ευρωπαϊκό εγχείρημα, με όλο τον πλούτο, την πολυπλοκότητα αλλά και την ατελή του φύση, εξακολουθεί να προσφέρει έναν ορίζοντα ειρήνης, ανάπτυξης και σταθερότητας. Αυτή η υπόσχεση, όμως, δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς το βασικό της θεμέλιο: το κράτος δικαίου. Και αυτό το θεμέλιο πρέπει να χτιστεί, να υποστηριχθεί και να διατηρηθεί από τους αποφοίτους των Σχολών μας.
Η νομική εκπαίδευση δεν μπορεί να εξαντλείται στη μετάδοση τεχνικών γνώσεων. Οφείλει να διαμορφώνει κριτική σκέψη, να καλλιεργεί ηθική ευαισθησία και να εμπνέει συμμετοχή στα κοινά. Σε μια εποχή περιβαλλοντικών, κοινωνικών, οικονομικών, τεχνολογικών και γεωπολιτικών κρίσεων, ο ρόλος του δικαίου και της νομικής επιστήμης καθίσταται όχι μόνο σημαντικός αλλά απολύτως αναγκαίος.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι Νομικές Σχολές της περιοχής μας δεν αρκεί να παρακολουθούν τις εξελίξεις των ευρωπαϊκών και διεθνών έννομων τάξεων. Οφείλουν να συμβάλλουν στη διαμόρφωσή τους, να ασκούν έλεγχο και να διασφαλίζουν ότι η διαδικασία ενοποίησης στηρίζεται στη δικαιοσύνη, στη δημοκρατική νομιμότητα και στο κράτος δικαίου. Οι φοιτητές μας πρέπει να προετοιμάζονται ώστε να κινούνται όχι μόνο εντός των εθνικών νομικών συστημάτων αλλά και μέσα σε μια πολυεπίπεδη έννομη τάξη, να κατανοούν την ισορροπία μεταξύ συνταγματικής ταυτότητας και υπερεθνικής διακυβέρνησης, μεταξύ κυριαρχίας και αλληλεγγύης, και να είναι εξοπλισμένοι όχι μόνο για να ακολουθούν το δίκαιο αλλά και για να συμβάλλουν στη διαμόρφωσή του ως δημιουργοί του νομικού μέλλοντος της Ευρώπης.
Για την επίτευξη αυτού του οράματος, τα Πανεπιστήμιά μας πρέπει να δράσουν συλλογικά, προωθώντας την ακαδημαϊκή συνεργασία όχι ως τυπική διαδικασία αλλά ως ηθική και εκπαιδευτική υποχρέωση. Οφείλουν να ανανεώνουν τα προγράμματα σπουδών με επίκεντρο τα καθοριστικά ζητήματα της εποχής και να ενθαρρύνουν ουσιαστικές ανταλλαγές, όχι μόνο φοιτητών αλλά και μελών ΔΕΠ, ιδεών και θεσμικών πρακτικών. Πάνω απ’ όλα, πρέπει να πάψουμε να αντιμετωπίζουμε τους εαυτούς μας ως περιφερειακά Ιδρύματα. Είμαστε και πρέπει να παραμείνουμε ζωτικοί παράγοντες που τροφοδοτούν τη νομική κουλτούρα μιας Ευρώπης σε μετάβαση.
Η Θεσσαλονίκη, ως πόλη και ως Πανεπιστήμιο, πάντοτε αναζητούσε δύναμη μέσα από την παράδοση και έμπνευση από τον κόσμο. Ριζωμένη στην ιστορία αλλά ανοιχτή στο μέλλον, προσφέρει το ιδανικό περιβάλλον για μια τέτοια συνάντηση ιθυνόντων και θεσμών, ενωμένων σε κοινό ακαδημαϊκό και πολιτικό έργο.
Εύχομαι η σημερινή συνάντηση να σηματοδοτήσει ένα νέο κεφάλαιο συνεργασίας και να μας υπενθυμίζει ότι, στη διαμόρφωση των αυριανών νομικών ηγετών και στην προώθηση της δικαιοσύνης, η περιοχή μας δεν περιορίζεται στο να ακολουθεί· έχει τη δύναμη να υψώσει τη δική της φωνή και να διαμορφώσει το μέλλον της.
Είναι Καθηγητής Καρδιοχειρουργικής στην Ιατρική Σχολή και Πρύτανης και Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Είναι Διευθυντής Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής Α.Π.Θ., Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠA από το 2011 έως σήμερα, Διευθυντής Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Ιατρικής στις Προηγμένες Καρδιοπνευμονικές Εφαρμογές – Τεχνικές Εξωσωματικής Κυκλοφορίας (εγκεκριμένο από το Υπουργείο Υγείας ως μοναδικό στη χώρα για την εξειδίκευση στην Εξωσωματική Κυκλοφορία και από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ειδικών Εξωσωματικής Κυκλοφορίας) από το 2015 έως σήμερα, Διευθυντής του Χειρουργικού Τομέα και αναπληρών τον Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ (ως ο αρχαιότερος Διευθυντής των Πανεπιστημιακών Κλινικών) από το 2017 έως σήμερα, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εξετάσεων της ειδικότητας Χειρουργικής Θώρακος για τη Β. Ελλάδα από δεκαετίας, Πρόεδρος της Επιτροπής για την ειδικότητα Χειρουργικής Θώρακος στο Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας από το 2023 έως σήμερα.